Các động vật khác có tu tập hay không? Liệu chúng có khả năng cảm nhận về tâm linh?

Thực ra các loài vật không có bộ não hay lối tư duy được như con người nên nếu có tu tập được cũng là hiếm có, xảy ra với tỉ lệ rất nhỏ và việc này cũng khó khăn hơn rất nhiều so với chúng ta.

Một số bản kinh Phật khẳng định rằng tâm của một con thú có thể có suy nghĩ phát triển cao. Thú vật, thông qua việc nghe Phật pháp của Thế Tôn cũng có thể đạt được lợi ích hỗ trợ cho tiến trình phát triển của chúng. Lợi ích của sự hỗ trợ ấy không chỉ trong hiện tại mà còn là cho tương lai, đó là những lần tái sinh thứ hai hoặc thứ ba,… sau đó.

Có thể vì thế mà cho đến nay có rất nhiều hiện tượng tâm linh liên quan tới các loài động vật mà chúng ta không thể nào giải đáp được một cách rõ ràng như sau:

– Người ta từng ghi lại được hình ảnh bầy tinh tinh hú hét, nhảy múa đón trận mưa rào sau mùa khô kéo dài không khác gì cách chúng ta đón nhận tin vui cả. Thậm chí chúng còn thực hiện những nghi lễ tương tự một đám tang như cúi đầu đứng xung quanh với khuôn mặt ủ rũ khi một thành viên trong bầy qua đời.

– Những chú voi cũng biết thực hiện hành vi tưởng nhớ một thành viên đã chết, chúng cũng chôn cất những xác chết của loài khác như tê giác, ngựa, hươu… nếu vô tình bắt gặp trên đường đi. 

– Chúng ta được thấy rất nhiều chú chó khóc khi chủ qua đời và còn có câu chuyện lạ kể lại rằng, một chú chó ở gần chùa Kim Cang đã bỏ nhà sang chùa ở. Người chủ dùng thịt để dụ nó về nhưng nó không chịu, lại tiếp tục trốn qua chùa và nhất định không chịu về nhà nữa. Điều đặc biệt là nó rất hiền, ăn chay dễ dàng và cứ đến giờ chư Tăng tụng kinh thì nó lên chánh điện nằm nghe kinh, xong thời kinh tự động đi xuống. 

Phật cực kỳ xem trọng động vật và muôn loài

Dù không rõ động vật khác có tu tập hay không nhưng qua lời kinh của Đức Phật cũng tác động tích cực chẳng những cho con người mà còn có lợi cho cả loài thú hay cỏ cây hoa trái.  

 

Trong kinh từng kể lại rằng, Đức Phật sau khi độ năm anh em Kiều Trần Như, Ngài một mình đi đến tu viện của Ưu Lầu Tần Loa Ca Diếp bất chấp việc ở đây nổi tiếng có con rắn hổ mang đáng sợ. 

Kẻ này mừng thầm vì đã có thể sai khiến rắn hại Đức Thế Tôn nhưng Ngài vẫn rất điềm tĩnh, xin tá túc một đêm. Ưu Lầu Tần Loa Ca Diếp cố tình sắp xếp cho Đức Phật ở phòng nọ nhằm sai con rắn hổ mang chúa nửa đêm bò vào hại Ngài. 

 

Nhưng không ngờ, Đức Phật bằng cách nào đó đã có thể cảm hóa con rắn chúa, sáng hôm sau, người ta định vào dọn xác Ngài thì thấy con rắn dữ đang nằm yên ngoan ngoãn trong bình bát của Đức Thế Tôn.

Kết quả này thể hiện rõ rằng năng lượng từ bi của Đức Phật đã trực tiếp tác động con rắn chúa và dập tắt ý sát hại của nó. Quá kinh hãi kèm nể phục, kẻ từng muốn hại Ngài và hai người em của ông ta là Già Da Ca Diếp, Na Đề Ca Diếp cùng cả nghìn đồ đệ đã xin xuất gia làm đệ tử Phật.  

Theo Phật giáo, ai ai trong chúng ta cũng có Phật tính, tuy nhiên, chỉ loài người có đủ điều kiện tối ưu để đạt đến quả vị Phật. Thật vậy, với cấu trúc đặc biệt về thân vật chất và tinh thần là vốn quý báu giúp con người phát huy đạo đức, trí tuệ để tiến đến quả vị Vô thượng Bồ đề dễ dàng hơn các loài khác.

Bản chất mục đích tu tập của con người là để tâm thanh tịnh, dần dần hưởng thêm những lợi ích khác chứ không đơn giản là chỉ để tiến tới cõi Niết Bàn. Còn đối với các loài vật thì việc “tu” của chúng không giống như chúng ta như ăn chay, tụng kinh, hay nghe kinh phật, tọa thiền… mà là chúng có thể kiểm soát được thú tính, không làm hại loài khác, hoặc chúng sẽ “an tĩnh” trong một nơi trú ẩn nhất định nào đó, chỉ giữ cho thân không chết, nhưng chúng không ăn, không hoạt động trao đổi với bên ngoài.

Có thể tạm hiểu rằng, các loài khác tuy có hạt giống Phật, nhưng không có được sự đặc thù của thân người, nên các loài, kể cả chư Thiên nhiều phước báu hơn loài người mà muốn tu thành Phật cũng phải tái sanh làm người để từ vị trí con người rồi tiếp tục tiến tu lên. 

 

Có thể thấy, các loài động vật khác còn phải trải qua nhiều hành trình khó khăn hơn nữa trong việc tu hành, nhưng nếu chúng có được phước duyên gần gũi chư Tăng, Phật tử, hay ở gần chùa, thì nương vào từ trường thanh tịnh của Tam bảo mà khơi gợi cho chúng nhớ lại những điều thiện lành. Nhờ đó, ở một kiếp sau này chúng đủ duyên để chuyển hóa nghiệp súc sanh, trở lại làm người và tiếp tục quá trình tu tập thực sự vào lúc này.